อยู่สบายในแนวราบตอน – แก่ ใจดี สปอร์ต ปรับบ้าน (ตามอายุ) (ย้อนไปอ่านตอนเก่าๆได้ที่นี่นะคะ)

คุณผู้อ่านรู้สึกเหมือนคุณนายบ้างไหมคะว่าคนสมัยนี้มีลูกกันน้อยลง แต่งงานก็ช้าขึ้น ไม่แต่งก็เยอะ แต่งแล้วมีลูกหนึ่งถึงสองคนนี่ถือเป็นเรื่องปกติ ถ้าเพื่อนคนไหนมีสามจะเริ่มถูกมองอย่างอเมซิ่งว่าทำไปได้ไง เทียบกับรุ่นพ่อรุ่นแม่นี่มีสามคนขึ้นไปกันทั้งนั้น การสังเกตการณ์ของคุณนายสอดคล้องกับสถิติจากสำนักงานสถิติแห่งชาติว่า ขนาดครอบครัวของคนไทยกำลังเล็กลง ค่าเฉลี่ยของขนาดครัวเรือนไทย อยู่ที่ 3.75 คนต่อครัวเรือนในปี คศ 2000 ลดลงเหลือเพียง 2.95 คนต่อครัวเรือนในปี 2010 ในขณะเดียวกันอัตราการเพิ่มขึ้นของประชากรไทย ก็เพิ่มเพียง 0.6% ต่อปีและอัตราการเพิ่มก็มีแนวโน้มลดลง

ตามตารางการกระจายตัวของประชากรในแต่ละช่วงอายุด้านล่างจะเห็นว่าปัจจุบันประชากรวัยทำงานของไทยมีมากถึง 55% แต่มีประชากรในวัยเด็กเพียง 28%

ที่มา: The ASEN Community in Figure 2011

ข้อมูลทั้งหมดทั้งมวลล้วนแปลความได้ว่าภายใน 20-30 ปี ประเทศไทยจะเป็นประเทศที่มีประชากรในวัยสูงอายุมากกว่าวัยอื่นๆ หรือประเทศไทยกำลังแก่ค่ะ!

ภายในอีก 20 ปีประเทศไทยจะขาดแคลนแรงงานของคนวัยหนุ่มสาวอย่างมาก ซึ่งคุณนายว่าจริง ๆ ตอนนี้ก็ขาดแคลนแรงงานกันจะแย่อยู่แล้วนะ เห็นทีเราจะต้องพึ่งพาแรงงานจากประเทศข้างเคียงที่ในอนาคตจะมีจำนวนประชากรในวัยทำงานสูงเช่น ลาว เวียดนาม พม่าและ กัมพูชา ทั้งนี้ คงไม่ได้หมายถึงแค่แม่บ้าน เด็กปั๊ม หรือคนงานก่อสร้าง อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบันหรอกนะคะ คุณนายว่าคงเป็นงานทุกประเภทเลยแหละ ตั้งแต่พนักงานขับรถ เจ้าหน้าที่ตามเคาน์เตอร์ธนาคาร แม้กระทั่ง วิศวกร หรือหมอ สงสัยว่าง ๆ คุณนายต้องไปหัดภาษาประเทศเพื่อนบ้านเพื่อเอาไว้คุยกับหมอในทศวรรษหน้าให้รู้เรื่อง

ผู้สูงอายุในอนาคต (ซึ่งก็คือเรา ๆ ท่าน ๆ นี่แหละค่ะ) จะต้องปรับตัวให้ช่วยตัวเองได้มากขึ้น ลดการพึ่งพาผู้อื่น เพราะคนหนุ่มสาวที่จะให้พึ่งพานั้นมีน้อยลง สิ่งหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้ผู้สูงอายุอยู่ได้ด้วยตนเองอย่างมีอิสระและมีคุณภาพชีวิตที่ดีก็คือ การจัดการสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยให้เหมาะสมค่ะ

ภาพจาก www.bvcog.org

คุณนายจะขอลองนึกเสียงดังๆออกมาเป็นข้อๆดังนี้นะคะ

1.ปรับปรุงบ้านให้เข้าถึงได้ง่ายขึ้น

เมื่อถึงยามจำเป็นที่เราต้องใช้รถเข็น ทางลาดเป็นทางแก้ปัญหาที่จำเป็น ความชันของทางลาดที่เหมาะสมสำหรับให้ผู้สูงอายุเดินหรือเข็นรถเข็นได้ด้วยตนเองควรอยู่ในอัตราส่วน ความสูงต่อความยาวเท่ากับ 1:12 ยกตัวอย่างเช่นถ้าบ้านของคุณยกพื้นสูงจากระดับดิน 60 ซม ความยาวของทางลาดควรอยู่ที่ 0.6*12 = 7.2 เมตร อ่านมาถึงตรงนี้คุณผู้อ่านคงกำลังคิดว่า ต้าย…ตาย… ใครจะไปมีที่ยาวจากหน้าบ้านออกมาตั้ง 7.2 เมตร คุณนายแนะนำว่าก็คงต้องทำทางลาดเข้าประตูทางด้านที่จอดรถแทนเข้าประตูหน้าแหละค่ะ เพราะที่จอดรถยาวปกติก็ 5 เมตร ระยะร่นหน้าบ้านอย่างน้อย ๆ ก็ 3 เมตร คงถูไถพอจะทำทางลาดได้อยู่ อ้อ… แล้วทางลาดก็จะต้องมีราวจับกันตกด้วยนะคะ ดูตัวอย่างได้ตามรูปเลย

สำหรับผู้สูงอายุที่ไม่ต้องใช้รถเข็น พยายามทำทางเข้าบ้านให้มีความกว้างเพียงพอสำหรับเดินพร้อมไม้เท้าหรือมีลูกหลานจูงเดินด้วยได้สบายๆ  ไม่มีธรณีหรือขอบอะไรให้สะดุดหกล้มง่ายๆ   ขั้นบันไดทางเข้าบ้านให้เป็นขั้นที่มีลูกนอนกว้างๆและลูกตั้งไม่สูงนัก

ภาพจาก โครงการ บ้านริมสวน รามอินทรา

ตัวอย่างทางเดินภายบ้านที่กว้างขวางเพียงพอ ไม่มีรอยต่อหรือธรณีบนพื้นให้สะดุด

2. เพิ่มการติดตั้งราวจับ

ราวจับนับเป็นสิ่งจำเป็นมากสำหรับความปลอดภัยของผู้สูงอายุ โดยเฉพาะในพื้นที่ลื่นหรือบริเวณที่มีการเปลี่ยนระดับ ระเบียงและบริเวณที่ยกสูงขึ้นจากพื้นตั้งแต่ 40 ซมขึ้นไป ราวจับที่ดีควรมีลักษณะที่ยึดเกาะง่าย เส้นผ่าศูนย์กลางที่แนะนำคือ 30-40 มิลลิเมตร ระดับความสูงของราวจับเพื่อให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุ เด็ก และผู้ใช้รถเข็น ดูได้ตามรูปค่ะ

ภาพจาก คู่มือปฏิบัติวิชาชีพ การออกแบบสภาพแวดล้อมและสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับทุกคน(Universal Design Code of Practice) สมาคมสถาปนิกสยาม

ภาพจาก โครงการ บ้านริมสวน รามอินทรา

 

3.ปรับปรุงห้องน้ำให้ปลอดภัย

พื้นห้องน้ำควรมีระดับเสมอกับภายนอกและไม่มีธรณีค่ะ แล้วใช้ความลาดเอียงของพื้นในการระบายน้ำเอา และต้องมีการติดตั้งราวจับตามจุดต่างๆที่เหมาะสม

ภาพจาก คู่มือปฏิบัติวิชาชีพ การออกแบบสภาพแวดล้อมและสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับทุกคน(Universal Design Code of Practice) สมาคมสถาปนิกสยาม

 

ภาพจาก โรงพยาบาลเซ็นทรัล ปาร์ค บางนาตราด กม. 16

 

 

ขนาดของห้องน้ำที่ใหญ่พอ สำหรับเผื่อไว้ให้รถเข็นเข้าไปใช้ได้ควรมีขนาดพื้นที่อย่างน้อย 1.65 x 2.75 เมตร พื้นที่ว่างในห้องน้ำที่ต้องการให้รถเข็นหมุนตัวกลับได้ควรมีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่น้อยกว่า 1.5 เมตร

เห็นไหมคะห้องน้ำผู้สูงอายุก็ทำสวยๆได้ ตัวอย่างห้องอาบน้ำที่เหมาะสมและปลอดภัย

4. การใช้ก๊อกน้ำแบบก้านโยก

เมื่อถึงวัยที่มากขึ้น มือจับก๊อกน้ำที่เป็นลักษณะแบบก้านโยก จะใช้งานได้ง่ายกว่าแบบหมุนโดยเฉพาะผู้ที่มีอาการแบบพาคินสัน

ภาพจาก โครงการ บ้านริมสวน รามอินทรา

ยังมีอีกหลายจุดที่สามารถเปลี่ยนแปลงบ้านให้เหมาะกับผู้สูงอายุแต่ที่กล่าวมานี่คือเท่าที่นึกออกแบบพอปรับได้ไม่ยากเกินค่ะ จริง ๆ แล้วไม่ควรคิดกันเฉพาะในบ้านนะคะ ภาครัฐจำเป็นจะต้องเข้ามาดูแลจัดการ สถานที่สาธารณะ สถานที่ราชการ ระบบขนส่งมวลชน เพื่อเอื้อให้ ผู้สูงอายุหรือคนที่ต้องใช้รถเข็นเข้าถึงได้ง่ายและสะดวกขึ้น

สำหรับคุณผู้อ่านที่มีความกังวลเช่นเดียวกับคุณนาย ว่าประเทศไทยของเราจะแก่กันก่อนได้ยกระดับเป็นประเทศพัฒนาแล้วและอยากมีส่วนช่วยพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ คุณนายมีคำแนะนำดังนี้ค่ะ

  1. สำหรับท่านที่มีความพร้อมสามารถสร้างประชากรที่มีคุณภาพได้ อ่านจบแล้วรีบไปผลิตประชากรเพิ่มเลย อย่าช้า!
  2. สร้างความมั่นคงทางการเงิน และดูแลสุขภาพของตนเองเริ่มตั้งแต่วันนี้ เมื่อถึงเวลาเกษียณ คุณจะไม่เป็นภาระแก่ลูกหลานและระบบเศรษฐกิจโดยรวม เตรียมเงินไว้ใช้จ่ายในยามเกษียณอายุ รวมถึงค่ารักษาพยาบาลให้พอเพียง
  3. ทำทั้งข้อ 1 และ 2

สุดท้ายนี้คุณนายหวังว่าผู้อ่านทุกคนจะเตรียมตัวเข้าสู่ วัยสูงอายุกันอย่างมีคุณภาพนะคะ

XOXO

คุณนายสวนหลวง