สวัสดีครับ ผม Mr.Oe แอบหายไปนาน เนื่องจากกลายเป็นผู้อพยพหนีน้องน้ำลงใต้ครับ ขณะนี้แอบมาทำงานที่หาดใหญ่แล้วครับ 🙂 การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ตอนที่ 9 นี้ จะพาไปดูคอนโดกันแล้วนะเออ การลงทุนในคอนโดเป็นเรื่องที่โดนถามถึงบ่อยที่สุดเลย จริงๆแล้วไม่ได้ยากอะไรกว่าการลงทุนแบบอื่นๆครับ แต่ถ้าจะทำเป็นอาชีพ ก็ต้องศึกษาหาความรู้ให้มากๆ เนื่องจากความเสี่ยงมีเยอะพอสมควรนะจ๊ะ
การลงทุนในคอนโดปัจจุบันนี้มีหลากหลายรูปแบบมาก ผมขอว่าเรื่องรูปแบบการลงทุนอย่างเดียวไม่ขอพูดถึงเรื่องการเก็งกำไรนะครับ เพราะไม่ชอบและทำไม่เป็นครับ และจะขอเริ่มต้นแบบเบสิค เขียนไปเรื่อยๆนะครับ พี่เซียนมือเก๋าระดับ Advance ผ่านไปก่อนได้ครับ แต่ถ้าจะมาช่วยเม้นท์ ช่วยแชร์ประสบการณ์กันในนี้บ้าง ก็จะขอขอบคุณแทนผู้อ่านคนอื่นๆด้วยครับ 🙂

สมัยก่อนตอนผมเริ่มซื้อคอนโดใหม่ๆ มีแต่คนด่าครับ ว่าจ่ายเงินขนาดซื้อบ้านชานเมืองสวยๆ เพื่อห้องกล่องเล็กๆสวนก็ไม่มีเลี้ยงน้องหมาก็ไม่ได้ ไปทำไม ไม่คุ้มเลย ดินให้เหยียบก็ไม่มี บลา บลา บลา 🙂 หูชากันเรยทีเดียว
มันก็จริงของเขานะครับ ถ้าเราต้องการบ้านในฝันเพื่ออยู่อาศัย เพื่อสร้างครอบครัว มีลูก ซื้อบ้านดีกว่าแน่นอนครับ สำหรับคอนโดมันเหมาะกับอยู่คน สองคน อยู่ในเมือง และเหมาะกับการลงทุนครับ
และตอนนี้สถานการณ์คอนโดดีกว่าสมัยก่อนมากมาย คอนโดดีๆ มีให้เลือกเยอะ ราคาแพงกว่าบ้านในฝันของใครหลายคนมากๆ ก็มีสร้างกันเยอะ นับวันคอนโดก็จะยิ่งดีขึ้น สวยขึ้น แพงขึ้น ส่งผลให้คอนโดเก่าๆ ค่อยๆถูกดึงราคาขยับตามขึ้นไปด้วย ตามหลักการพื้นฐานปกติ ที่มีให้เห็นมานานนมแล้วในมหานครทั่วโลก ตั้งแต่ผมซื้อขายคอนโดมายังไม่เคยขาดทุนเลยครับ เพราะถ้าขาดทุนผมก็ไม่ขาย เก็บเอาไว้แล้วบอกกับตัวเองว่าเราเป็นนักลงทุนระยะยาวววว แหะๆ 😀

ผมคิดว่าไม่ว่าเราจะชอบหรือไม่ชอบก็ตาม ที่สุดแล้วที่อยู่อาศัยหลักในมหานครล้วนต้องปรับเปลี่ยนเป็นที่อยู่อาศัยแนวตั้ง คือคอนโดมิเนียม เป็นหลัก เพราะปัจจัยบังคับเรื่องข้อจำกัดของที่ดิน ซึ่งการอยู่อาศัยในคอนโดมิเนียมสำหรับคนเมือง หรือผู้ที่ต้องเข้ามาทำงานในเมืองมีข้อได้เปรียบมากมาย ทั้งเรื่องของค่าเดินทางในสถานการณ์น้ำมันราคาแพง ค่าเสื่อมสึกหรอและบำรุงรักษายานพาหนะ
เวลาและพลังงานที่ต้องเสียไประหว่างต้องเดินทางจากนอกเมืองเข้ามาในเมือง ตอบโจทย์เรื่อง life style ของคนที่ยังไม่มีครอบครัว หรือ ครอบครัวขนาดเล็กที่นับวัน ครอบครัวไทยจะเล็กลงเรื่อยๆ ชาวต่างชาติ หรือคนต่างเมือง ที่ยังไม่พร้อมต่อการลงหลักปักฐานในเมืองจริงจัง คอนโดย่อมเป็นทางเลือกที่เหมาะสมลงตัว จะซื้อหรือเช่าเป็นอีกเรื่องหนึ่ง

Miami condo

หลังน้ำท่วมนี้คอนโดมิเนียมคงจะเป็นอสังหาที่น่าสนใจสำหรับใครหลายคนที่ต้องการลี้ภัยมาอยู่ในเมือง ในที่สูงๆกันมากขึ้น ซึ่งชั่วโมงนี้คอนโดพร้อมอยู่ในเมืองก็ขายกันแทบจะเกลี้ยงตลาดแล้ว

คงเห็นโครงการใหม่ๆเกิดขึ้นมาให้เลือกกันอีกเยอะครับนับจากนี้ไป ตลาดคอนโดมิเนียมบ้านเราที่ใครๆมองว่าเริ่มเยอะเริ่มมีมาก จริงๆแล้วถ้าเทียบกับมหานครเพื่อนบ้านเราเช่น ฮ่องกง สิงคโปร์  เซียงไฮ้ บ้านเราถือว่าแค่เพิ่งเริ่มตั้งไข่ ราคาคอนโดต่อตารางเมตรย่านกลางเมือง CBD ยังถือว่าต่ำกว่าประเทศอื่นหลายเท่า ไม่ต้องนับญี่ปุ่นนะครับ อันนั้นแทบจะขายกันเป็นตารางนิ้วแล้ว ราคาคอนโดในเมืองแทบจะไม่เคยตก เท่าที่จำได้มีตกครั้งใหญ่ครั้งเดียวตอนต้มยำกุ้ง แต่ก็เด้งกลับมาได้อย่างรวดเร็ว ตอนนั้นถ้าจำไม่ผิด Supply มากกว่า Demand เยอะมาก ประมาณสามเท่าได้ แบงค์ปล่อยกู้ไม่รัดกุม นักเก็งกำไรมีเต็มตลาดซื้อมาไม่ผ่อนรีบเอาไปขายเปลี่ยนมือรายวันกันสนุกสนาน เมื่อถึงจุดๆหนึ่งก็ไม่ไหว ซึ่งตอนยุคนั้นช่างแตกต่างจากตอนนี้มาก ทุกคนมีบทเรียนและระวังตัว มีกฎกติกาออกมาควบคุมมากมาย นักเก็งกำไรยังมีอยู่แต่ไม่ได้เยอะและไม่มีซื้อเช้าขายเย็นเปลี่ยนมือทำกำไรกันสนุกเหมือนเมื่อก่อนแล้ว Supply ก็ยังไม่เวอร์ ถือว่า ยังอยู่ในสภาวะที่น่าลงทุนอยู่นะครับ

ตลาดที่อยู่อาศัยในเมืองในอนาคตนับจากนี้ไป คอนโดจะก้าวเข้ามามีบทบาทสำคัญแน่นอนครับ ดังนั้น มาเรียนรู้ทำความรู้จักเอาไว้ก่อนก็ดีนะครับ 🙂

มาว่ากันเรื่องเบสิคพื้นฐานของคอนโดกันเหอะ
ผมล่ะปวดตับมากเวลาอ่านชื่อโครงการต่างๆ เพราะ Description มันมั่วกันไปหมด บ้านเราเน้นคำหรู อะไรๆก็ใส่คำว่าคอนโดทำให้งง ตูเป็นห้องเช่าก็ตั้งชื่อเป็นคอนโด เพราะมันดูหรูดูดี บ้านเราจะไม่ชอบคำว่า แฟลต อพาร์ตเมนท์ จริงๆแล้ว จะแฟลต จะอพาร์ตเมนท์ จะแมนชั่น จะคอนโด มันก็เหมือนกันแหละ แฟลตที่ต่างประเทศหลายแห่งหรูกว่าคอนโดดีๆบ้านเราอีก แพงกว่าแบบมิอาจเอื้อมอีกต่างหาก แต่สงสัยรุ่นพี่สมัยก่อนทำการตลาดไว้ดี ชื่อแฟลตมันเลยติดหูว่าเป็นของถูก ไม่มีใครใช้ซะงั้น (นึกถึงโฆษณาแฟลตปลาทองขึ้นมาทันที)

คอนโดมิเนียม มันคือห้องชุด จดทะเบียนเป็นอาคารชุด มีโฉนดในการแสดงความเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์เหมือนบ้าน แต่ไม่เรียกว่าโฉนด เค้าเรียกกันง่ายๆว่า อ.ช. 2
คอนโดมิเนียมแตกต่างจากบ้านตรงที่ เราเป็นเจ้าของห้องชุด และเป็นเจ้าของร่วมในทรัพย์ส่วนกลาง เช่น ที่ดิน สวน สระ ถนน ทางเดิน อ่อเราเป็นเจ้าของที่ดินด้วยนะครับ แต่เป็นเจ้าของร่วมกับคนอื่นๆ สมมุติว่าอาคารมันเก่าโทรมโดนสั่งให้ทุบทิ้งเอาที่ดินมาขาย เราก็ยังจะได้ส่วนแบ่งตรงนั้นด้วยตามอัตราส่วนการเป็นเจ้าของ ไม่ใช่ตึกพัง ไฟไหม้แล้วเราจะไม่เหลืออะไรเลย
เช่น คอนโดแลนด์แอนด์เฮ้าส์ ตรงรัชดามีเนื้อที่ดิน 8 ไร่ มีเจ้าของร่วม 700 ห้อง สมมุติว่าผมเป็นเจ้าของห้องที่ได้อัตราส่วน 0.5% ถ้าขายที่ดิน 8 ไร่ นั้นไปในราคา 800 ล้าน
ผมก็จะได้ส่วนแบ่ง 0.5% x 800 ล้าน = 4 ล้าน ยังมีอะไรติดมือนะครับ อิอิ แต่เคสนี้ไม่เคยเห็นครับ เพราะมูลค่าโครงการมันสูงกว่าที่ดินมากๆ คอนโดสูงๆสวยๆ ที่เค้าพัฒนากันต้นทุนที่ดินต่อทั้งโครงการแค่สิบกว่าเปอร์เซ็นต์เองครับ แล้วใครจะไปอยากทุบตึกทิ้ง ยังไงก็ต้องบำรุงรักษาเอาไว้ในนานที่สุดแหละ จะขายก็ขายมันทั้งก้อนนั่นแหละ การลงทุนในคอนโดที่ดีบางทีต้องพิจารณาสินทรัพย์ของโครงการด้วย เหมือนซื้อหุ้นเลย เพราะอย่าลืมว่าเราก็จะได้เป็นเจ้าของร่วมในสินทรัพย์นั้นๆเช่นเดียวกัน

ส่วนกลางคอนโดส่วนกลางคอนโด สระสวน ฟิตเนส แบบจัดเต็ม

เนื่องจากเราเป็นเจ้าของร่วมในทรัพย์สินส่วนกลาง จึงต้องร่วมดูแลรับผิดชอบ คอนโดทุกแห่งจึงต้องมีการจ่ายค่าส่วนกลาง มากน้อยตามแต่อัตราส่วนความเป็นเจ้าของและจะต้องมีนิติบุคคลอาคารชุดมาบริหาร จะจ้างเหมาภายนอกหรือคัดคนในมาดูแลสุดแล้วแต่กรรมการและเจ้าของร่วมจะโหวตเลือกกันในการดูแลโครงการนี้ก็คล้ายกับนิติบุคคลหมู่บ้านทั่วไป ต่างกันตรงที่เวลาเราจะโอน (ซื้อ ขาย) ต้องเคลียร์จ่ายค่าส่วนกลางให้เรียบร้อย และมีหนังสือปลอดหนี้ไปประกอบการโอนด้วย ไม่งั้นโอนกรรมสิทธิ์ไม่ได้นะจ๊ะ

ในการเลือกคอนโดเพื่อการลงทุน จะแตกต่างกันมากกับการเลือกเพื่ออยู่อาศัยเอง เพราะวัตถุประสงค์เริ่มต้นมันต่างกัน ผมขอพูดถึงการเลือกเพื่อลงทุนอย่างเดียวนะครับ จะได้ไม่สับสน
การเลือกคอนโดเพื่อการลงทุน ต้องดูกลุ่มเป้าหมายก่อนว่าจะให้ใครมาอยู่ มาเช่า มีคนเช่าจริงมั้ย และตอนเลือกคอนโด แต่ละคนมีสูตรการคิดที่แตกต่างกัน ของผมเองมีหลักการในการเลือกดังนี้ครับ

1. ความคุ้มค่าในการลงทุน
ตั้งไว้ในใจเพื่อสกรีนคอนโดที่ไม่คุ้มค่าต่อการลงทุนออกไปก่อน ความคุ้มค่าต่อการลงทุนเบื้องต้นผมจะพิจารณาจากผลตอบแทนรายรับขั้นต่ำ 8% ต่อปีหลังหักค่าใช้จ่าย ตามมาตรฐาน Mr.Oe อิอิ ใครพอใจกี่% ก็ว่ากันไปนะครับ บางคนพอใจ 5% แต่ไปเน้น Growth คือเน้นเก็งให้ราคาคอนโดมันขึ้น ก็ได้นะครับแต่อย่างน้อยตั้งให้มากกว่าเงินเฟ้อหรือดอกเบี้ยอื่นๆก็ดี อย่างที่เคยเขียนไว้ในตอนก่อนหน้านี้นะครับ 8% หายาก และแทบหาไม่ได้จากการซื้อคอนโดสร้างใหม่ แต่หาได้ และมีเยอะพอควรในคอนโดมือสอง ต้องใจเย็นๆและค่อยๆหาครับ

2. ทำเล
ตำราเกือบทั้งหมดยกให้ทำเลเป็นอันดับ1  ทำเลสำคัญจริงๆนะครับ สำคัญมากที่สุดในอสังหาอยู่แล้ว แต่ผมอยากให้พวกเราคำนึงถึงผลตอบแทนให้มากๆ เพราะทำเลดีมันมาพร้อมกับราคาที่แพง บางทีมันไม่คุ้มต่อการลงทุนเอาเลยทำเลรองลงมา จ่ายน้อยกว่ามากได้ค่าเช่าไกล้เคียงกัน คุ้มค่าต่อการลงทุนมากกว่า ก็มีเยอะแยะนะครับ
อ่อ เลือกทำเลต้องใจเป็นกลางนะครับ อย่า มีอคติ เช่นไม่ชอบโซนนี้ เขตนี้ เพราะ ไกล้บ้านแฟนเก่า ไม่ชอบเพราะชื่อไม่เพราะไม่ไฮโซ (เช่น ท่าแร้ง บางคอแหลม คันนายาว ลาดปลาดุก ลาดปลาเค้า) เป็นต้น
และอย่าลืมเช็คพื้นที่น้ำท่วมด้วย เช็คใน ThinkOfLiving นี่แหละ แหล่มเรย อิอิ 😀

3. ราคา
ราคาสูงไม่ใช่ปัญหา ถ้ายังอยู่ในสูตรของเรา ลืมหรือยังเอ่ย 🙂
สูตรการตั้งราคาซื้อของผม ที่ต้องการผลตอบแทน 8% ต่อปีหลังหักค่าใช้จ่ายแล้วคือ
ราคาซื้อ = รายรับหลังหักค่าใช้จ่าย หารด้วย 0.08
เช่นคอนโดที่มีค่าเช่า 160,000 บาท ต่อปีหลังหักค่าส่วนกลาง และค่าซ่อมบำรุงรายปีแล้ว ผมจะต้องซื้อที่ราคาไม่เกิน
160,000/0.08 = 2,000,000 บาท แพงกว่านี้ก็ไม่ซื้อแล้ว เป็นต้น
ราคาต้องหมั่นเช็ค การซื้อคอนโดมาได้ถูกกว่าราคาตลาดตั้งแต่แรก ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญต่อการทำกำไรมากๆ

4. Developer
สำหรับประเทศไทย เมืองแห่งการไม่เป็นไร Developer สำคัญมว๊ากกกก เพราะคอนโดใหม่เราจ่ายก่อนเป็นปีๆ กว่าจะได้เป็นเจ้าของ ลุ้นกันฉี่เหลือง ลำบากเนอะ ถึงจะเป็นคอนโดมือสอง ผมก็ว่าผู้พัฒนาโครงการก็สำคัญมว๊ากกกกกก อยู่ดี เพราะรายละเอียดในการทำโครงการมันเยอะDeveloper ที่ดี มีประสบการณ์ และมีประวัติที่ดีจะทำให้เราได้โครงการดีๆ มีปัญหาน้อย ขายต่อง่าย ส่วน Developer รายใหม่ๆ ก็ไม่ใช่จะไม่ดีนะครับ แต่เราต้องเข้าไปสัมผัสเอง Developer ใหม่ๆที่ดีๆที่ผมรู้จัก และทำโครงการดีๆก็พอมีครับ

5. สาธารณูปโภคแวดล้อมโครงการ
คนอยู่คอนโดคือต้องการความสะดวก ดังนั้นรถไฟฟ้าคือปัจจัยที่สำคัญมากสำหรับสมัยนี้ โซนด้านใน CBD ติดรถไฟฟ้าราคา ไปไกลแล้ว ถ้าเราเพิ่งเริ่มต้น ก็ลองๆมองติดรถไฟฟ้าโซนนอกเมืองดูครับ ส่วนไกล้รถไฟฟ้าแค่ไหน ต้องดูต้องเช็คเองด้วยนะครับ อย่าเชื่อโบรชัวร์ ไปลองเดินดูก็ดีจะเห็นรายละเอียดของจริงว่า มันเดินได้จริงไหม สะดวกไหม ปลอดภัยไหม ส่วนระยะเดิน ผมว่าไม่ควรไกลเกินระยะเหงื่อเปียกเสื้อครับ สำหรับผม เหงื่อเริ่มเปียกที่ 400 เมตรนะคร้าบบ (1 รอบสนามฟุตบอลพอดี) ส่วนสาธารณูปโภคอื่นๆ เช่น สวนสาธารณะ ห้าง โรงบาล ดีครับ มียิ่งเยอะยิ่งดี แต่สาธารณูปโภคอย่างเมรุเผาศพ หรือวัดเนี่ย เอ่ออ ไม่มีจะดีกว่าเนอะๆ

mrt

6. Facility ส่วนกลาง มีไรให้มั่ง
ล็อบบี้ สวน สระ ลิฟท์ ที่จอดรถ ฟิตเนส ซาวน่า ห้องสมุด laundry ยิ่งเยอะยิ่งดี แต่พระเจ้า เชื่อแมะ คนส่วนใหญ่ใช้แค่ที่จอดรถ กะลิฟท์แหละ แต่ตูขอจัดเต็มจัดหนักไว้ก่อน ดูดีอ่า ดูดี มันง่ายต่อการปล่อยเช่าด้วยครับ ถึงแม้คุณผู้เช่าจะไม่เคยว่ายน้ำ ไม่เข้าฟิตเนส ไม่มีรถ แต่เชื่อเหอะ เค้าถามแน่นอนว่ามีไรให้มั่ง

7. ทำเลห้อง
ห้องอยู่ด้านไหน อยู่ทิศไหน อยู่ชั้นไหน วิวอะไร โดนตึกอื่นบังไหม เหล่านี้สำคัญกับราคามากๆๆ เราควรเลือกวิวห้องเป็นหลัก ต่อมาเลือกทิศ เอาทิศเหนือ-ใต้-ออก- แล้วตกเป็นตัวเลือกสุดท้าย แสงแดดเมืองไทยเริ่มที่ทิศตะวันออก อ้อมไปทางใต้เล็กน้อย มาจบที่ตะวันตก แสงแดดมาพร้อมความร้อน แต่ก็ป้องกันได้ ส่วนลมบ้านเรามาเป็นฤดูครับหน้าหนาวมาจากตะวันออกเฉียงเหนือ ที่เหลือมาจากตะวันตกเฉียงใต้ แต่เข้าห้องเรามุมไหนต้องดูตึกข้างเคียงด้วยนะครับ เราไม่ได้อยู่ที่โล่ง
ชั้นยิ่งสูงยิ่งดี แต่ไม่เอาชั้นบนสุด เสี่ยงต่อน้ำรั่วและอากาศร้อน ถ้าเรามีกลุ่มลูกค้าเป้าหมายเป็นผู้สูงอายุ ชั้นล่างๆก็ดี อย่าลืมดูเผื่อด้วยว่าในอนาคตจะมีตึกอื่นขึ้นบังด้านไหนบ้าง เช็คได้จากบริเวณรอบๆ ถนนและซอยเล็กๆ มันสร้างตึกสูงไม่ได้หรือสถานที่ราชการ สวนสาธารณะ ค่อนข้างปลอดภัยจากตึกสูง

8. สภาพโครงการ/วิว/สภาพห้อง
สภาพโครงการ เก่าโทรมมั้ย วิวสวยมั้ย สำหรับโครงการเก่า ไปดูบัญชีรายรับรายจ่ายของนิติเลยก็ดี จะได้รู้ไปเลยว่ามีเงินบริหารหรือบำรุงรักษาโครงการมั้ย เค้ามีติดให้ดูตามบอร์ดโถงล็อบบี้หรือโถงลิฟท์อยู่แล้ว
สภาพห้องก็ต้องประเมินเป็นนะจ๊ะว่าต้องซ่อมต้องทำต้องจ่ายเท่าไร ถ้าไม่รู้ก็หาผู้รับเหมาหรือคนที่รู้ไปดูห้องด้วย จะได้ต่อราคาถูก

condo view

9. ประวัติ
ห้องที่มีคนเสียชีวิต หรือประวัติไม่ดี ถ้ารู้ก็อย่าเลือกจะดีกว่ามั้ย อย่าคิดว่ามันถูกดีและไม่ได้อยู่เอง เพราะผู้เช่าจะใช้เวลาไม่นานในการย้ายออก แต่เราจะใช้เวลานานนนนมากกกกในการขายมันออกไป
ส่วนคอนโดหรืออาคารที่เคยมีคนเสียชีวิต ไม่ใช่เรื่องใหญ่ เพราะมันมีเยอะมากเลี่ยงยาก โดยเฉพาะคอนโดที่เก่าๆแล้ว เหอๆๆๆๆ

10. วัสดุและเฟอร์
Fully Furnished หรือเปล่า อ่อ แต่ถ้ามีเฟอร์ให้ครบแต่โทรมและเห่ยมากก็ไม่ไหวนะเพ่ วัสดุดีๆคือความคุ้มค่า เฟอร์และการแต่งห้องมาแล้วดีๆ ก็ช่วยให้เราประหยัดงบตกแต่ง ซึ่งสมัยนี้ค่ารีโนเวทแพงกว่าสมัยก่อนมากมาย แถมหาคนทำดีๆทำเก่งๆยากอีกต่างหาก ถ้าเราจะปล่อยเช่าควรตกแต่งใส่เฟอร์และอื่นๆให้ครบจะหาผู้เช่าได้ง่ายและได้ราคากว่ามาก ให้เลือกใช้ของที่ทนๆด้วย
ส่วนวิธีประเมินว่าคอนโดไหนให้วัสดุคุ้มหรือไม่คุ้ม ผมขอแนะนำให้อ่านรีวิวคอนโดใน ThinkOfLiving นี่แหละ เราจะค่อยๆซึมซับประเมินความคุ้มของวัสดุสำหรับคอนโดราคาต่างๆได้เอง แบบ Auto Inception อิอิ 🙂

จากข้อ 1 เราจะได้ ผลตอบแทนรายเดือน มาเป็น Cash Flow ให้เราไปผ่อนแบงค์ หรือเก็บไว้ตามเป้าหมายการลงทุน ต้องเผื่อไว้เพราะถ้าไม่มีคนเช่า รายได้คือ 0 แถมต้องเสียค่าส่วนกลางอีก
จากข้อ 2-10 ถ้าเราเลือกได้ดี ผมเชื่อว่าจะเป็นตัวบ่งชี้ว่า อัตราการ Growth มากหรือน้อย โดยเฉพาะถ้าเราแม่นราคาตลาดและซื้อมาได้ถูกกว่าราคาตลาด ก็เรียกว่าแทบจะกำไรทันที

เรียกว่า ถ้าเราเลือกคอนโดเพื่อการลงทุน โดยคำนึงถึง 10 ข้อนี้ ก็ค่อนข้างจะปลอดภัย แต่ผมไม่ได้รับประกันนะ เพราะการลงทุนมีความเสี่ยง มีเรื่องไม่คาดฝันเกิดขึ้นได้มากมาย ดังนั้นทำประกันไว้บ้างก็ดี
ตอนนี้เอาแค่นี้ก่อนนะครับ แล้วจะรีบส่งการบ้านตอนต่อไปให้ไวไวคร้าบบบ 😀