ตามกฎหมายแล้ว เราจะต้องยื่นเรื่องขออนุญาตก่อสร้างจากหน่วยงานราชการก่อนจึงจะเริ่มก่อสร้างบ้านได้  ทั้งนี้ โดยมาตรฐานของขั้นตอนการสร้างบ้าน เจ้าของบ้านควรให้สถาปนิกและวิศวกรจัดทำแบบก่อสร้างให้เรียบร้อยก่อนจะยื่นขออนุญาต อย่างไรก็ตาม สำหรับกรณีที่เจ้าของบ้านต้องรีบดำเนินการก่อสร้าง หรือมีแบบบ้านฟรีที่ยังไม่พร้อมทำแบบก่อสร้าง ก็อาจจัดทำเพียงแบบขออนุญาตก่อสร้างสำหรับยื่นเรื่องขออนุญาตให้ผ่านก่อน แล้วค่อยจัดทำแบบก่อสร้างตามให้ครบถ้วนในภายหลัง โดยแบบขออนุญาตก่อสร้าง จะประกอบด้วยเอกสารต่างๆ ตามที่ตามกฎหมายควบคุมอาคารกำหนด ได้แก่

  • แบบแสดงตำแหน่งและลักษณะทั่วไปของบ้าน ได้แก่ แผนที่โดยสังเขป ผังบริเวณ ผังพื้นทุกชั้นรวมถึงผังหลังคา รูปด้าน (อย่างน้อย 2 ด้าน) และรูปตัด (อย่างน้อย 2 ด้าน) พร้อมรายการประกอบแบบ
  • แบบขยายรายละเอียด ได้แก่ แบบขยายบันไดพร้อมรูปตัดบันได (กรณีเป็นบ้าน 2 ชั้นขึ้นไป)  แบบขยายห้องน้ำ และแบบขยายประตูหน้าต่าง
  • แบบโครงสร้าง ได้แก่ ผังโครงสร้างทุกชั้น ผังโครงสร้างหลังคา และแบบขยายโครงสร้าง พร้อมรายการคำนวณโครงสร้าง
  • แบบงานระบบ ได้แก่ ผังระบบสุขาภิบาล ผังระบบไฟฟ้า และแบบขยายระบบบำบัดน้ำเสีย

รายการที่กล่าวมานี้เป็นเพียงส่วนสำคัญของแบบขออนุญาตก่อสร้างที่ใช้ยื่นต่อหน่วยงานราชการ  ในขณะที่แบบก่อสร้างซึ่งผู้รับเหมานำมาใช้สร้างบ้านนั้นมักมีรายละเอียดเยอะกว่ามาก เช่น รูปด้านและรูปตัดอาจต้องมีหลายด้านเพื่อแสดงรายละเอียดให้ครบถ้วน ส่วนแบบขยายรายละเอียดอาจต้องมีหลายจุด ไม่ใช่แค่บันได ห้องน้ำ และประตูหน้าต่างเท่านั้น แต่ส่วนที่มีวัสดุหรือวิธีการติดตั้งซึ่งมีลักษณะเฉพาะก็ควรมีแบบขยายรายละเอียดด้วยตามความเหมาะสม

ภาพ: (บนซ้าย) ผังฐานราก (บนขวา) ผังเสาและคาน (ล่างซ้าย) ผังไฟฟ้า และ (ล่างขวา) ส่วนหนึ่งของแบบขยายรายละเอียดบริเวณหลังคา

จะเห็นได้ว่าแบบขออนุญาตก่อสร้างนั้น นับว่ามีรายละเอียดน้อยมากหากจะการนำไปใช้ก่อสร้างจริง ดังนั้น เราจึงควรให้สถาปนิกและวิศวกรจัดทำแบบก่อสร้างที่ลงรายละเอียดมากพอเพื่อให้ผู้รับเหมาดำเนินงานได้อย่างถูกต้องและช่วยลดปัญหาหน้างานได้ นอกจากนี้  การจัดทำเอกสารราคากลางในการก่อสร้าง หรือที่เรียกว่า BOQ (Bill of Quantities) ที่แสดงราคากลางของวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ตามสเปคในแบบ โดยมีแบบก่อสร้างให้อ้างอิงจะสามารถลงรายละเอียดรายการวัสดุพร้อมราคาได้ค่อนข้างแม่นยำ ซึ่งเป็นประโยชน์มากโดยเฉพาะขั้นตอนการจัดเตรียมงบประมาณ (อาจรวมถึงการจัดทำเอกสารเพื่อยื่นขอกู้เงินจากธนาคาร) และการจัดหาซื้อวัสดุด้วย

ที่มา: SCG Experience

อ่านเพิ่มเติม